Συνεχίζοντας την ξενάγηση στις εναλλακτικές δραστηριότητες του δήμου Χερσονήσου στα πλαίσια της φιλοξενίας μας ως Greek Travel Bloggers, μετά τις αθλητικές δράσεις, σειρά έχει η παράδοση, η ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα. Η Κρήτη και πιο συγκεκριμένα ο δήμος Χερσονήσου κοσμούνται από όμορφα εκθέματα και μνημεία που αναδεικνύουν με ωραίο τρόπο το παρελθόν. Τα κυριότερα, στα οποία είχαμε την τιμή να ξεναγηθούμε, είναι το μινωικό ανάκτορο στα Μάλια και το μουσείο – έκπληξη Παραδοσιακής Ζωής και Λαϊκού Πολιτισμού Κρήτης “Λυχνοστάτης”.
Ανάκτορο Μαλίων και αρχαιολογικός χώρος
Ο μινωικός πολιτισμός ήταν από τους σημαντικότερους προϊστορικούς πολιτισμούς της ευρύτερης περιοχής. 3 είναι τα κυριότερα μνημεία – κέντρα του τότε πολιτισμού που βρίσκει κανείς στην Κρήτη, η Κνωσός, η Φαιστός και τα Μάλια – τα τελευταία βρίσκονται στον δήμο Χερσονήσου. Η επίσκεψή μας σε αυτόν τον σημαντικό αρχαιολογικό χώρο συνέπεσε με τους εορτασμούς των 100 χρόνων από τις ανασκαφές που έφεραν στο φως ευρήματα από την τότε εποχή. Ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται 3 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης των Μαλίων και είναι επισκέψιμος.
Η ιστορία της περιοχής ξεκινά από τους Νεολιθικούς χρόνους και κορυφώνεται την μινωική περίοδο, απ’όπου και τα σημαντικότερα ευρήματα. Το ανάκτορο των Μαλίων βρέθηκε στην ακμή του έως και περίπου το 1700 π.Χ. όταν και καταστράφηκε παράλληλα με τα αντίστοιχα της Κνωσού και της Φαιστού – πιθανότατα λόγω ισχυρού σεισμού και της έκρηξης του ηφαιστείου της Θήρας (Σαντορίνη). Έκτοτε χτίστηκε ξανά, χωρίς όμως να αποκτήσει την αρχική του αίγλη.
Το ανάκτορο των Μαλίων σώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση και είναι ίσως το πιο εύκολα επισκέψιμο από όλα τα μινωικά ανάκτορα. Μας δίνει μία αντιπροσωπευτική απεικόνιση της τότε εποχής. Σύμφωνα με τη μυθολογία, εκεί βασίλεψε ο αδερφός του βασιλιά Μίνωα, ο Σαρπηδών.
Βορειοανατολικά του ανακτόρου βρίσκεται η νεκρόπολη της περιοχής που ονομάζεται Χρυσόλακκος. Αν και προσέλκυσε αρκετούς τυμβωρύχους, έχει δώσει σημαντικά ευρήματα όπως το περίφημο κόσμημα με τις μέλισσες, σύμβολο γονιμότητας, που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου. Η όλη περιοχή είναι στρατηγικής σημασίας, καθώς βρίσκεται σε μία εύφορη κοιλάδα, κοντά σε σημαντικό λιμάνι της τότε εποχής.
Όπως είπαμε, οι ανασκαφές άρχισαν το 1915 – φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια. Φωτογραφίες από τις ανασκαφές και από τον χώρο γενικότερα μπορεί κανείς να δει στο μικρό κτίσμα που βρίσκεται λίγο μετά την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου. Αξίζει κανείς να διαθέσει 2-3 ώρες για να επισκεφτεί το ανάκτορο των Μαλίων και να κάνει το ταξίδι του στον μινωικό πολιτισμό.
Μουσείο Λυχνοστάτης
Ένας άλλος “κρυμμένος” θησαυρός της ευρύτερης περιοχής είναι το ιδιωτικό μουσείο “Λυχνοστάτης” (Lychnostatis Cretan Open Air Museum). Όπως φαίνεται και από την ονομασία του, πρόκειται για ένα μουσείο λαογραφικό, ζωντανό, που συγκεντρώνει διάφορες πτυχές της νεότερης κρητικής παράδοσης και τέχνης, έθιμα και καθημερινότητα των ανθρώπων της Κρήτης της νεότερης ιστορίας. Το μουσείο Παραδοσιακής Ζωής και Λαϊκού Πολιτισμού Κρήτης έχει πάρει το όνομά του από τον λυχνοστάτη, τα στηρίγματα που χρησιμοποιούσαν παλιότερα για να τοποθετούν τους λύχνους (φανάρια λαδιού) που φώτιζαν τα σπίτια.
Το μουσείο βρίσκεται κοντά στο λιμάνι Χερσονήσου. Χτίστηκε και στήθηκε από ιδιωτική πρωτοβουλία της οικογένειας Μαρκάκη, ενώ η οικογενειακή παράδοση συνεχίζεται με τη βοήθεια και της ομάδας Φίλων του Μουσείου. Ομολογουμένως, ήταν από τις ομορφότερες εμπειρίες της συγκεκριμένης εκδρομής και μία προτεινόμενη δραστηριότητα για όσους βρεθούν στην περιοχή.
Περιλαμβάνει 4 κύριες συλλογές – θεματικές ενότητες: τη λαογραφική με τις τοπικές ασχολίες και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων, τη φυσιογνωστική με την παρουσίαση φυτών και βοτάνων της περιοχής, την καλλιτεχνική με έργα τοπικών και όχι μόνο καλλιτεχνών και την προβιομηχανική εποχή με τα εργαλεία της τότε καθημερινότητας.
Το όλο στήσιμο και η προσέγγιση του μουσείου είναι πέρα από τα συμβατικά. Έχει δοθεί έμφαση στην επαναχρησιμοποίηση κάθε διαθέσιμου υλικού, από πέτρες, ξύλα, σπασμένα αγγεία, μέχρι παλιά σχολικά θρανία. Όπου και να γυρίσει κανείς το μάτι του, θα δει κάτι ιδιαίτερο. Το μουσείο διαθέτει οπτικοακουστικά μέσα ώστε να προβάλλονται οι ιδιαιτερότητες της ιδέας και της κατασκευής. Είναι ανοιχτό για σχολικές επισκέψεις, οργανωμένες εκδρομές και ξεναγήσεις για όλη την οικογένεια.
Μετά το πέρας της επίσκεψής σας, καθίστε κάτω από την σκιά των δέντρων και απολαύστε έναν ελληνικό καφέ ή κάποιο άλλο ρόφημα της περιοχής, ενώ μπορείτε να φάτε από την παραδοσιακή κουζίνα του μουσείου.
Φεύγοντας, μην ξεχάσετε να πάρετε κάρτες ή όποιο άλλο σουβενίρ σας κάνει εντύπωση – ξεχωρίζουν τα παιδικά βιβλία – ώστε να θυμάστε την μοναδική αυτή εμπειρία και το ταξίδι σε μια άλλη εποχή. Κάπου στους κήπους του μουσείου μπορεί να πετύχετε τον εμπνευστή της ιδέας, τον κο Γεώργιο Μαρκάκη, να σκαλίζει τα φυτά του, φροντίζοντας ακόμη και στα βαθιά γεράματα το δημιούργημά του.
