Με την θερμοκρασία στους 28 βαθμούς επιβιβαστήκαμε στο ταξί και ξεκινήσαμε για την Σάντα Κλάρα, μία πόλη της ηπειρωτικής Κούβας που βρίσκεται περίπου στο μέσον της απόστασης Τρινιδάδ – Βαραδέρο. Η πόλη δεν αποτελεί δημοφιλές τουριστικό προορισμό, αν και υπάρχουν δύο πολύ σημαντικά μνημεία που προσωπικά πιστεύω ότι αξίζει να επισκεφτεί ένας τουρίστας. Το πρώτο είναι το Monumento a la Tomadel Tren Blindado και το άλλο το Momorial al Che. Φυσικά η πόλη έχει και άλλα σημεία που αξίζει να επισκεφτεί κανείς και είναι γεμάτη με πλατείες όπου φυσικά θα βρει κάποιος μπάντες να παίζουν μουσική, φτηνά mojito και κόσμο να προσπαθεί να του πουλήσει διάφορα πράγματα. Βέβαια είναι εμφανές ότι τουριστικά η πόλη είναι αρκετά πίσω από την Havana και το Trinidad.

Δεν νομίζω ότι υπάρχει λόγος να περιγράψω περισσότερο την πόλη και τα μουσεία της (στα περισσότερα δεν μπήκα εξάλλου), διότι προτίμησα να περπατήσω για να μην χάσω τη μέρα.

Θα παρουσιάσω μόνο τα δύο σπουδαία μνημεία της πόλης τα οποία αξίζουν μία επίσκεψη. Το Monumento ala Tomadel Tren Blindado βρίσκεται στο κέντρο της πόλης ακριβώς πίσω από το Museo de Artes Decorativas και δίπλα στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Το μνημείο ουσιαστικά είναι κάποια βαγόνια τρένων τα οποία βρίσκονται στο συγκεκριμένο μέρος από την μάχη του 1958 στην ομώνυμη τοποθεσία. Η μάχη αυτή ήταν από τις πιο σπουδαίες και σημαντικές της επανάστασης και έλαβε τόπο στην Σάντα Κλάρα τον Δεκέμβριο του 1958 ανάμεσα στις δυνάμεις του δικτάτορα Μπατίστα και επαναστάτες με αρχηγό τον Che Guevara. Σύμφωνα με όσα διάβασα εκεί, ο Che με περίπου 300 άνδρες κατάφερε να νικήσει τους 10,000 άντρες του Μπατίστα εκτροχιάζοντας τα τρένα που τους μετέφεραν στην πόλη.

Το πιο σημαντικό όμως μνημείο της πόλης είναι το Museo Memorial al Che and la Plaza de la Revolucion. Στην μέση μιας τεράστιας πλατείας (Plaza de la Revolucion) βρίσκεται το άγαλμα του Che Guevara έχοντας χαραγμένη την περίφημη φράση “Hasta La Victoria Siempre”.

Δίπλα βρίσκεται μία ακόμα στήλη που έχει σκαλισμένο το γράμμα που έγραψε ο Che Guevara φεύγοντας από την Κούβα απευθυνόμενος στον Φιντέλ Κάστρο. Το γράμμα φυσικά είναι γραμμένο στα Ισπανικά. Παρακάτω ωστόσο έχω βάλει την Αγγλική μετάφραση

Fidel: At this moment I remember many things — when I met you in Marfa Antonia’s house, when you suggested my coming, all the tensions involved in the preparations.

One day they asked who should be notified in case of death, and the real possibility of that fact affected us all. Later we knew that it was true, that in revolution one wins or dies (if it is a real one). Many comrades fell along the way to victory.

Today everything is less dramatic, because we are more mature. But the fact is repeated. I feel that I have fulfilled the part of my duty that tied me to the Cuban Revolution in its territory, and I say good-bye to you, the comrades, your people, who are already mine.

I formally renounce my positions in the national leadership of the party, my post as minister, my rank of major, and my Cuban citizenship. Nothing legal binds me to Cuba. The only ties are of another nature — those which cannot be broken as appointments can.

Recalling my past life, I believe I have worked with sufficient honor and dedication to consolidate the revolutionary triumph. My only serious failing was not having confided more in you from the first moments in the Sierra Maestra, and not having understood quickly enough your qualities as a leader and a revolutionary.

I have lived magnificent days, and I felt at your side the pride of belonging to our people in the brilliant yet sad days of the Caribbean crisis.

Seldom has a statesman been more brilliant than you in those days. I am also proud of having followed you without hesitation, identified with your way of thinking and of seeing and appraising dangers and principles. Other nations of the world call for my modest efforts. I can do that which is denied you because of your responsibility as the head of Cuba, and the time has come for us to part.

I want it known that I do it with mixed feelings of joy and sorrow: I leave here the purest of my hopes as a builder, and the dearest of those I love. And I leave a people who received me as a son. That wounds me deeply. I carry to new battlefronts the faith that you taught me, the revolutionary spirit of my people, the feeling of fulfilling the most sacred of duties: to fight against imperialism wherever it may be. This comforts and heals the deepest wounds.

I state once more that I free Cuba from any responsibility, except that which stems from its example. If my final hour finds me under other skies, my last thought will be of this people and especially of you. I am thank- ful for your teaching, your example, and I will try to be faithful to the final consequences of my acts.

I have always been identified with the foreign policy of our revolution, and I will continue to be. Wherever I am, I will feel the responsibility ofbeing a Cuban revolutionary, and as such I shall behave. I am not sorry that I leave my children and my wife nothing material. I am happy it is that way. I ask nothing for them, as I know the state will provide enough for their expenses and education.

I would like to say much to you and to our people, but I feel it is not necessary. Words cannot express what I would want them to, and I don’t think it’s worth while to banter phrases.

Ever onward to victory! Our country or death! 

I embrace you with all my revolutionary fervor.

Che

Το μαυσωλείο βρίσκεται ακριβώς κάτω από το χώρο που βρίσκεται το άγαλμα και έχει δύο αίθουσες. Η πρώτη έχει κεράκια και πρόσωπα συντρόφων που έχασαν τη ζωή τους στη Βολιβία ακολουθώντας τον Che. Μπορώ να πω ότι η αίθουσα προκαλεί κατάνυξη. Σαν να βρίσκεσαι σε εκκλησία. Δίπλα ακριβώς βρίσκεται η δεύτερη αίθουσα που στην πραγματικότητα είναι ένα μουσείο αφιερωμένο στον Che το οποίο είχε από φωτογραφίες της παιδικής του ηλικίας μέχρι την κάπα του και τα όπλα του. Δυστυχώς η φωτογραφική μηχανή απαγορευόταν.

Από ότι γνωρίζω οι περισσότερες οργανωμένες εκδρομές δεν περιέχουν στο πρόγραμμα επίσκεψη στην Σάντα Κλάρα. Αν πάτε στην Κούβα θα έλεγα ότι επιβάλλεται να επισκεφτείτε το Μουσείο του Τσε. Προσπαθήστε να το κανονίσετε από πριν με το πρακτορείο, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα χάσετε μία ημέρα στους δρόμους. Η Σάντα Κλάρα είναι στη μέση της απόστασης Βαραντέρο – Τρίνινταντ περίπου 2,5 ώρες μακριά και από τις δύο πόλεις. Το δε ταξί για να σας μεταφέρει θα ζητήσει τουλάχιστον 50 CUCS όπως μάθαμε από άλλους Άγγλους τουρίστες που συναντήσαμε στο Varadero.

Περισσότερες φωτογραφίες από Santa Clara